H1: Nowa definicja pierwszej pomocy – co zmienia się w przepisach BHP od 30 maja 2025 r.

Nowa definicja pierwszej pomocy BHP wchodzi w życie 30 maja 2025 roku na mocy nowelizacji ustawy o Państwowym Ratownictwie Medycznym. Od 30 maja 2025 – każdy świadek wypadku może uratować życie… i nie złamać prawa!

30 maja 2025 roku wchodzi w życie przełomowa zmiana prawna, która może mieć ogromne znaczenie dla każdego pracodawcy, pracownika i specjalisty ds. BHP. Mowa o nowelizacji Ustawy o Państwowym Ratownictwie Medycznym, która rozszerza definicję pierwszej pomocy – i to w sposób, który wcześniej był nie do pomyślenia.

Co to oznacza w praktyce? Odpowiedzialność za życie drugiego człowieka przestaje być jedynie moralnym obowiązkiem. Zyskujemy realne narzędzia i podstawy prawne, by w sytuacji zagrożenia zdrowia lub życia działać skutecznie i zgodnie z prawem – nawet jeśli w grę wchodzi podanie leku na receptę.

Nowa definicja pierwszej pomocy – co się zmieniło?

Zgodnie z ustawą z dnia 24 kwietnia 2025 r. (Dz.U. 2025 poz. 637), pierwsza pomoc to teraz:

„Zespół czynności podejmowanych w celu ratowania osoby w stanie nagłego zagrożenia zdrowotnego wykonywanych przez osobę znajdującą się w miejscu zdarzenia, w tym z wykorzystaniem wyrobu medycznego, […] oraz produktów leczniczych dostępnych na miejscu zdarzenia, dopuszczonych do obrotu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.”

Co to oznacza w praktyce?

Świadek zdarzenia (np. współpracownik) może podać lek znajdujący się na miejscu – także taki, który normalnie wymaga recepty, o ile jest on przeznaczony dla osoby poszkodowanej i pochodzi z jej własnego wyposażenia (np. adrenalina przy wstrząsie anafilaktycznym, insulina u diabetyka).

Co dokładnie zmienia nowelizacja ustawy?

Wyobraź sobie zwykły dzień pracy w biurze. Jest środek tygodnia, godzina 10:30. W open space panuje spokój, ktoś właśnie robi kawę, ktoś inny odbiera telefon. Nagle jedna z pracownic – pani Ewa z działu księgowości – osuwa się na podłogę. Drżą jej ręce, oczy się zamykają, traci przytomność.

Na szczęście jej koleżanka z biurka obok – Agnieszka – reaguje błyskawicznie. Wie, że Ewa jest cukrzykiem. Sięga do jej torby i znajduje pen z insuliną. Jeszcze rok temu miałaby wątpliwości: „Czy mogę to podać? Czy nie złamię prawa?” Dziś – dzięki nowej definicji pierwszej pomocy BHP – już wie, że może działać.

Przełom: można podać lek – nawet na receptę!

Największą zmianą jest możliwość podania leku – w tym również na receptę – przez osobę udzielającą pierwszej pomocy.

Dotyczy to sytuacji, gdy poszkodowany sam posiada przy sobie odpowiednie leki, np.:

• adrenalinę przy wstrząsie anafilaktycznym,
• insulinę przy nagłym spadku poziomu cukru,
• leki przeciwpadaczkowe.

To ogromna zmiana, która w wielu przypadkach może uratować życie.

Uwaga! Co mówi prawo, a co mówi zdrowy rozsądek?

Choć nowe przepisy dają taką możliwość, nie oznacza to pełnej dowolności. W uzasadnieniu do ustawy podkreślono, że:

• pierwsza pomoc nie obejmuje „szukania” leków – dotyczy wyłącznie tych, które ma przy sobie poszkodowany,
• udzielenie pomocy musi być zgodne z rozsądkiem i wiedzą świadka zdarzenia,
  celem jest ochrona ratującego przed odpowiedzialnością prawną oraz zminimalizowanie ryzyka dla poszkodowanego.
  

Jak było wcześniej?

Wcześniejsze przepisy nie pozwalały na podanie leku na receptę, nawet jeśli znajdował się w torbie poszkodowanego. To oznaczało, że świadek np. nie mógł podać adrenaliny osobie we wstrząsie anafilaktycznym, co nierzadko kończyło się tragicznie.

Nowe przepisy usuwają tę barierę – i robią to w duchu nowoczesnego ratownictwa i odpowiedzialności obywatelskiej.

Co to oznacza dla firm i działów BHP?

Dla pracodawców i specjalistów BHP to sygnał do działania:

✅ Zaktualizuj programy szkoleń z pierwszej pomocy,
✅ Uwzględnij nowe przepisy w instrukcjach i procedurach,
✅ Przeszkol pracowników z udzielania pomocy przy użyciu leków,
✅ Zadbaj o obecność apteczek i zestawów ratowniczych z odpowiednim wyposażeniem.

To nie tylko obowiązek – to realna szansa na zwiększenie bezpieczeństwa w miejscu pracy.

Podsumowanie – nie czekaj, działaj!

• Nowe przepisy to nie tylko zmiana definicji, ale zmiana świadomości.
• Twoi pracownicy mogą legalnie i skutecznie udzielić pomocy – ale tylko jeśli wiedzą, jak to zrobić.
• Przemyśl aktualizację instrukcji BHP, szkoleń z pierwszej pomocy i wewnętrznych procedur.